Kategoria: Historia | Polskie Państwo Podziemne

Polskie Państwo Podziemne

Data wydarzenia

1939 - 1945

Miejsce wydarzenia

Tereny okupowane przez Niemców i Sowietow

Najważniejsze nazwiska

Stefan Starzyński, Juliusz Rómml, Michał Tokarzewski-Karasiewicz

Liczby

Struktura władzy i aktywności w czasie II wojny światowej

.01

Opis

Podczas II wojny światowej, po zajęciu przez III Rzeszę Warszawy w 1939 roku, polski rząd był zmuszony opuścić tereny kraju, co dało faktyczny początek prężnie działającej organizacji konspiracyjnej, nazwanej w 1944 roku Polskim Państwie Podziemnym. Była to ogromna struktura, w której skład wchodził prezydent i premier na uchodźstwie oraz Krajowa Rada Ministrów, a także pion wojskowy, na czele z prezydentem i Wodzem Naczelnym. Początki formowania struktur militarnych nie były łatwe, ponieważ nastroje społeczne wobec kadry oficerskiej były niechętne (niektórzy ukrywali wręcz fakt, że są oficerami), z tego powodu, że wojna obronna we wrześniu 1939 nie przyniosła Polakom żadnej nadziei. Nawet Generał Rowecki w grudniu 1941 roku pisał: „Szybkość przegranej we wrześniu 1939 roku była poważnym ciosem dla samopoczucia wszystkich żołnierzy. (...) wrzesień stał się przyczyną zarzutów, że wojsko nie potrafiło oprzeć się uderzeniu niemieckiemu, że dowódcy uciekli, a żołnierze nie chcieli się bić, że wojsko po prostu załamało się, rozprzęgło i właściwie bez walki uszło z pola. (...) To uporczywe obarczanie nas odpowiedzialnością za wrzesień nie przyczynia się do stworzenia takiej atmosfery, która powinna otaczać wojsko w konspiracji (...)". Mimo tak negatywnych nastrojów, Armia Krajowa rekrutowała coraz więcej żołnierzy-ochotników i czekała na moment słabości Niemiec. Akcje zbrojne kończyły się jednak okrutnymi represjami Polaków. Za każdego zabitego Niemca ginęło kilkudziesięciu Polaków. Dopiero pod koniec 1942 roku AK nasiliła działalność dywersyjną: atakowała niemieckie posterunki, wykolejała transporty wojskowe, wysadzała mosty, odbijała więźniów. Na tę zmianę wpłynęło zahamowanie sukcesów Wehrmachtu, osiągnięcie sprawności organizacyjnej przez Polskie Państwo Podziemne. Oprócz działalności politycznej i militarnej troszczono się o kulturę i oświatę obywateli, na przykład w konspiracji pisano prasę. Ta zaś była fenomenem w okupowanej Europie: ukazywało się około 1400 tytułów (z tego 17 wychodziło przez cały czas trwania okupacji). Istniały czasopisma polityczne, wojskowe, literackie, kobiece, humorystyczne. Prowadzono również podziemne uniwersytety: w czasie okupacji studia skończyło prawie 10 tysięcy studentów. Największym działaniem militarnym Polskiego Państwa Podziemnego było Powstanie Warszawskie, po którego upadku stolicą PPP stała się Częstochowa. 

Źródła:

https://www.polityka.pl/

https://wpolityce.pl/