Książę niezłomny

.01

Opis

Spektakl uznany za najwybitniejsze dzieło w historii teatru polskiego. „Książę niezłomny” to dramat Pedra Calderona del la Barca, który na język polski przełożył Juliusz Słowacki. Tę sztukę na warsztat postanowił wziąć Jerzy Grotowski, a pierwsze próby do spektaklu rozpoczęły się w 1963 roku w Opolu. To z tego spektaklu ten wybitny reżyser słynie najbardziej. Prezentowany był w teatrach w całej Polsce, a także za granicą: w Sztokholmie, Kopenhadze, Oslo, Paryżu, Amsterdamie, Liège, Spoleto, Belgradzie, Meksyku, Londynie, Nowym Jorku, irańskim Sziraz, Bejrucie i Teheranie. Ciekawe jest to, w jaki sposób Grotowski przeprowadzał próby. Z Ryszardem Cieślakiem - odtwórcą głównej roli - osobno, a z resztą obsady osobno. Nad tą inscenizacją pracowano latami, a jak przyznaje Grotowski - próby trwały do samego końca grania spektaklu. „Książę Niezłomny” nigdy nie został w całości zarejestrowany. Legenda głosi, że druga wersja spektaklu została sfilmowana z ukrytej kamery w Spoletto w lipcu 1967 roku, a do nagrania załączono rejestrację dźwiękową z Oslo z marca 1966 roku. Z tej projekcji audiowizualnej czerpie się główną wiedzę na temat „Księcia niezłomnego” Grotowskiego.

Przedstawienie stanowi swoiste studium fenomenu «niezłomności». Nie polega ona tu na manifestowaniu siły, poczucia godności i odwagi. Działaniom otoczenia, które w ujęciu teatru – patrzy na Księcia jak na dziwaczny, obcy stwór, stwór innego nieomal gatunku – przeciwstawia Książę jakby bierność i łagodność, zapatrzenie w wyższy porządek duchowy. Pozornie nie stawia oporu nieprzyjemnym manipulacjom osobników otaczających go; pozornie nie podejmuje polemiki z prawami ich świata. Czyni więcej: nie przyjmuje tych praw do wiadomości. Ich świat, zapobiegliwy i okrutny, w istocie nie ma doń przystępu. Mogąc uczynić z nim wszystko – władając suwerennie jego ciałem i życiem – nie mogą zrobić mu nic. Książę, poddając się jakby z uległością niezdrowym zabiegom otoczenia, pozostaje niezawisły i czysty – aż do ekstazy”. (Ludwik Flaszen)

Źródła:

https://grotowski-institute.art.pl/wydarzenia/ksiaze-niezlomny